ALGEMEEN
Het joodse leven in Zwolle voor de oorlog was bruisend. Er waren velerlei gelegenheden waarbij men bij elkaar kwam: sociaal of religieus, omringd door de niet-joodse gemeenschap in Zwolle maar bovenal samen, onderling. Na de oorlog waren er zoveel minder joodse mensen in Zwolle. Het Sjoel-leven werd weer opgezet en ging door, er werden feesten, auto-rallies, bazars ten bate van Israël gehouden; verjaardagen werden gevierd, lezingen over jodendom en Israël gegeven en meer.
Hier volgt een beeld van de Zwolse groeps-activiteiten van joods Zwolle:
Bron: ‘Gids langs de geschiedenis van joods Zwolle (Jaap Hagedoorn en Marco Groen, Stichting Judaica Zwolle 1999, blz. 16). Met de broers Henri Spanjar (Zwolle, 3.12.1888 – Auschwitz, 19.10.1942) en David Spanjar (Zwolle, 12.6.1886 – Auschwitz, 27.11.1942). In de bakkerij van familie Spanjar (Praubstraat 1) was jarenlang het Zwolsche Balletjeshuis gevestigd en nu het V.V.V. informatie-centrum.
Bron: ‘Gids langs de geschiedenis van joods Zwolle’ (Jaap Hagedoorn en Marco Groen), 1999, bladzij 16
Een speciale foto van de orthodoxe Ets Chajim vereniging uit 1928:
Herkenbaar: links boven Berend Stibbe, onbekend, David Hompes, Andries Troostwijk en Arthur Troostwijk, onbekend. Zittend: Rabbijn Hirsch (midden), mogelijk omgeven door twee zonen. Uiterst rechts: Eduard Danneboom
Bron: N.I.W., volume 39, nr. 31, pagina 3. Ook: Beeldbank Joods Historisch Museum, Amsterdam
Poerimfeest van het Joods Nationaal Fonds, eind 30-er jaren. Herkenbaar: ‘De Schenker’: Joop Weijl. Tweede rij van links: Zus Jakobs (verkleed als rechter), naast haar Hansje Pinas, rechts van haar Beppie Jakobs. Bovenste rij, derde van links: Mientje Davids. Boven de man met baard staat Mientje (Duifje) Stibbe.
Bron: Hans Davids, Fotograaf: W. Eelsingh.
Bron: Kinderen uit de Seringenstraat.
Bron: ‘Van Zwolle naar Westerbork en verder’ (Wim Coster), bladzij 6
Via schoonzoon Edwin van der Wolf uit Hattem ontvingen we een versje uit het poezie-album van Fienie Lonnee (later gehuwd met dhr. Baerveldt) geschreven door de hierboven genoemde, omgekomen Fietje Krammer:
Voor zover we weten werden er meerdere auto-rallies gehouden voor de joodse mensen uit Zwolle. Echtparen kregen instructies, de één was chauffeur, de ander volgde de aanwijzingen zo goed mogelijk op. De auto die het eerste op het eindpunt arriveerde, won. Er waren onder meer rallies in 1955, 1959 en 1961. De mensen waren toen nog jong en hadden vaak jonge kinderen, doch af en toe gingen ze er samen op uit op zondagen.
Een autorally in 1955, vlnr. Olly Kan-Kok, Harry Kan, Max Gosschalk
Bron: Beeldbank Joods Historisch Museum, Amsterdam
Een autorally op 29 maart 1959. Vlnr. Bernard en Bella Stibbe-Rijxman, Max en Betsy Hony, een onbekend echtpaar, Jaap Blog, Menno en Alie Denneboom Bron: Bernard M. Stibbe
Een foto van het huwelijk van Daan en Anny Stibbe in december 1958. Tweede rij van onder links: Mientje van Gelder-Stibbe, Bella Anholt en Jo van Gelder . Bron: Anny Stibbe-Meyer
De Israëlische Ambassadeur Zeëv Suffot bezocht Zwolle omstreeks 1971. Vlnr. Olly Kan-Kok, Max Hes, Israels Ambassadeur in Nederland, dhr. Ze’ev Suffoth, Mirjam Hony, Esje Blog-Steren, Elly Kohen-Ziff, Jaap Blog, Meijer Kohen, Harry Kan, Lex Vleeblok (speech) en Leo Brest Bron: Olly Kan-Kok
Een groep joodse Zwollenaren kwam bij elkaar in Hotel Wijnberg aan de Veemarkt:
Zwolle in de 50-er jaren. Bron: Jaap Blog, Esje Blog-Steren, Max Hony, Betsy Hony-Troostwijk,Bram Wijnberg, drie onbekenden. Onder: David van Tijn (broer van Lena Troostwijk-van Tijn), Elie Content, Netty (schoontje) Content-Tromp, Jetje Content-de Leeuwe (Elie’s moeder), Simon Peeper, Bep Peeper-Waterman. Bron: Hans Davidson
Poerimfeest in Zwolle in 1950, met joodse kinderen uit de provincie Overijssel. Uiterst rechts: Lies de Leeuw. Boven, vierde van rechts: Elie Content. Bron: Gerard Sanders
In juni 1951, kwam een groep joodse jongeren bijeen in het huis van familie Levie aan de Melkmarkt.
Boven: Walter Guttmann, Jo Levie. Midden: Kitty Levie-Hompes, Lien Levie, Harry Hes, Sonja Slager. Onderste rij: onbekend , Riek Levie, Vera Davidson Bron: Riek Levie
Vlnr. Bertie Keizer, Daan Stibbe, Bella Anholt, onbekend. Ongeveer 1952. Bertie werd door haaar ouders altijd ‘Berteke’ genoemd. Bron: Robbert Keizer
Bijeenkomst in de ‘Bij-Sjoel’ begin 70-er Jaren. Harry Kan geeft een lezing voor het Genootschap Nederland-Israël. Herkenbaar: Olly en Mirjam Kan, Ali Vleesblok, mevrouw Cieraad. Op de rug: Pauline Vecht (2e van rechts) Bron: Olly Kan-Kok
Tijdens de huwelijks-receptie van Ben en Riëtta Blog-Rosenberg, eind juni 1976. Vlnr. Emmie de Leeuw-Koster, Leo de Leeuw, Meijer en Roosje Groen-Meijers, Elsina en Charlie Palm. Bron: Ben Blog
Nog een foto van de receptie van de Blogs in 1976. Vlnr. Dabo(bert) Cohen, Julia de Weerd-Troostwijk. Vanaf boven: Liny Cohen-Klein (Nieuw-Amsterdam), Jos de Levie (Hoogeveen), Joop de Levie, Eddie de Weerd, Fie de Leeuwe-Marcus en Mirjam Cohen. Bron: Ben Blog
Een gezelschap in Hotel Peters aan de Melkmarkt, begin jaren 70. Vlnr. Alie Denneboom-Meijer, Bep Peeper-Waterman, Simon Peeper, Bep Caneel-Boektje, Gerard Caneel, Menno Denneboom. Bron: Ben Blog
Een aantal jonge mensen kwam bijeen om te fietsen, zomer 1977:
Op het grindpad van familie Kan, Wipstrikkerallee 156. Vlnr. Ido Moëd, Max Kan, Marcel de Weerd, Benjamin Brest, Anne Brest en Yuval Moëd. Bron: Mirjam Kan
60e Verjaardagsviering van Olly Kan-Kok op 8 januari 1989 bij Borrel. Om de tafel vlnr. Gerard van der Kolk, Max Hony, Bep Peeper-Waterman, Daan Stibbe, Jaap Littooy, Henriëtte Stibbe-Drukker, Julia de Weerd-Troostwijk, Eddy de Weerd Bron: Olly Kan-Kok
60e Verjaardag van Olly Kan-Kok. Vlnr. Daan Stibbe, Julia de Weerd-Troostwijk, Eddy de Weerd, Gerard van der Kolk (half) en Betsy Hony-Troostwijk Bron: Olly Kan-Kok
Tijdens de 70e verjaardagsviering van Klaasje Rotstein, de echtgenote van Sam, in april 1989 Vlnr. Ali Vleesblok-de Vries, Alie Sanders, Puck Troostwijk, Elly Kohen-Ziff Bron: Olly Kan-Kok
Een nostalgische bijeenkomst in 2007, voor de Sjoel:
Marcel de Weerd, Max Kan en Benjamin Brest Bron: Mirjam Kan
Van 13 op 14 april 2005 en ook 14 april) vond de ‘Nachtwake’ plaats, een speciale herdenking bij het Gymnasium aan de Veerallee. De plaats waar op 12 oktober 1942 een grote groep van joden uit Zwolle bijeen werd gebracht, alvorens ze gedeporteerd werd. Herkenbaar: links Harry Kan, midden: Edwin en Margo Ketelaar. Rechts: Orna Aalderink, Yitschak Chajoen, Li’el Aalderink. Uiterst rechts: Wil Cornelissen Bron: Van Zwolle naar Westerbork en verder, Wim Coster, bladzijden 56-57
Mirjam Kan gaf een lezing in de synagoge voor het Genootschap Nederland-Israël op 24 november 2011:
Van links naar rechts: Olga Kan-Kok, Wil Cornelissen, Anneke Bahrwaser-Elte, Mirjam Kan, ds. Helene Evers, Carmela Halfi Rechts voor: Aleid Cornelissen en Edwin van der Wolf (Hattem)
Walter Stern en Wil Cornelissen tijdens een lezing van Mirjam Kan in de Zalné Flat in 2011 Bron: Mirjam Kan
En tijdens dezelfde lezing een ander gezellig onderonsje:
lnr.: Anny Stibbe, Wil Snoeijer, Walter Stern en Mirjam Kan Bron: Mirjam Kan
De joodse gemeente in Zwolle bestaat nog steeds, alhoewel het aantal leden aanzienlijk kleiner is geworden in de loop der jaren.